بوم واژه

ماجرای خلق بانو گریپ

بانو گریپ را به‌صورت یک طرح کلی و ساده چند هفته پیش با مداد کشیده بودم. اصلاً فکرش را هم نمی‌کردم که بخواهم بانو گریپ را روی با آبرنگ کارکنم. یک روز قبل از آنکه بانو گریپ را به آرایشگاه بفرستم و موهایش را شرابی کنم، یک تماس تلفنی از یک دوست و همکار نیمه قدیمی داشتم. طی این تماس از دوست نیمه مشترکمان خانم الف چیزهایی گفت که کم مانده بود دوباره دید مرا نسبت به اطرافیانم تغییر دهد. من به خاطر رفتارهای خانم الف و ب و دو آقای دیگر از کارم فاصله گرفته بودم و کرونا هم که ناجی‌ام شده بود. مدت‌ها خانم الف را نبخشیده بودم و هر شب به رفتارهایش فکر می‌کردم و اذیت می‌شدم؛ اما بالاخره خانم الف را بخشیدم و مشکلاتم با او را به اتمام رساندم؛ اما حالا دوستم از من می‌خواست کاری انجام دهم که به ضرر خانم الف تمام می‌شد. اگر هنوز او را نبخشیده بودم شاید این کار را می‌کردم اما چون کدورتی نبود، از این کار اجتناب کردم. روز بعد خانم الف زنگ زد. یک سالی می‌شد که باهم حرف نزده بودیم. نفسم را در سینه حبس کردم و تماسش را پاسخ دادم. تماس به درخواست خانم س ربطی نداشت و مورد دیگری بود. البته الآن که فکر می‌کنم شاید به درخواست خانم س هم ربط داشت چون به نظرم کمی مشکوک بود؛ اما آن لحظه به این بعد قضیه و این هم‌زمانی فکر نکردم. فقط متوجه شدم، برای نوشتن ایده‌ای ندارم بنابراین ترجیح دادم یکی از ایده‌های قبلی‌ام را رنگ و لعاب بدهم. بعد نشستم و خانم گریپ را باکمی تغییرات در طرح اولیه کشیدم. کارم که تمام شد، چنددقیقه‌ای با دقت به خانم گریپ نگاه کردم. خانم گریپ شبیه خانم الف شده بود.

درنا پرنده ای است یاد آور صلح، زیبا، پر عظمت، با بال هایی گسترده که او را قادر به پرواز در مسافت های طولانی می کند. درنا پرنده ای وفادار است. با جفت خود می ماند و با او از جوجه هایش مراقبت می کند.

من پرواز درنا ها را ندیده ام. جایی که زندگی می کنم جز در قفس نمی توان درنایی را دید و درنا در قفس پرواز نمی کند. هیچ پرنده ای قادر به پرواز در قفس نیست.

درناهای پیر، بیمار و یا معلولی که توان پرواز نداشته باشند، از سوی درناهای جوان و تنومند حمایت می شوند. جای خواندم که درناها از رفتارها و کرده های انسانی بر روی زمین بسیار متاثر می شوند و بنابراین گاهی برای ندیدن این حوادث راه خود را تغییر می دهند. درنا پرنده است که همیشه به همراه جفت خود زندگی و پرواز می کند و زندگی تک همسری را برای خود برگزیده است. هر جفت درنا برای خود لانه ای مستقل دارد و لانه خود را از لانه سایر درناها جدا می کند. به هنگامی که درنای ماده تخم گذاشته و منتظر تولد نوزادان خود می باشد، درنای نر و ماده به نوبت در لانه منتظر می مانند و از لانه مراقبت می کنند تا بیگانه ای به خانه آنها نزدیک نشود.
مرغ درنا سمبل وابستگی به خانواده است. پس از مرگ یکی از جفتها، درنای دیگر به مدت ۷ سال برای وی عزا می گیرد و با هیچ درنای دیگری جفت نمی شود. اگر یکی از درناها توسط صیاد شکار شود و یا در نتیجه حادثه ای جان خود را از دست دهد، جفت دیگر مرگ را بر زندگی ترجیح داده و خود را در آب رها می کند. در زندگی درناها می توان نمونه های بسیار زیبای عشق و علاقه به خانواده، عشق، محبت و وفاداری را مشاهده کرد.

صبح که از خواب بیدار می شوم دلم پرواز می خواهد. بی اختیار دست به قلم می شوم و درنایی را می کشم که تنهاست. او را جلوی اینه می گذارم تا جفتش را بیابد . اما جفتش که شبیه او نیست. ظاهرش حتما متفاوت است. درنای من به میان نخل های مرداب می رود تا در میان ان ها جفتش را پیدا کند. جفتش انجا هم نیست. او باید پرواز کند. برایش آسمان آبی را می کشم تا در آسمان به پرواز در بیاید اما انگار درنا خیال رفتن ندارد. شاید جفتش را از دست داده است. درنا همین جا روی کاغذ می ماند برای همیشه.

کسی درنا را شکار نمی کند. شکار کردن این پرنده زیبا و سمبل عشق ساده است. اما شکارش مساویست با بدبختی. پرنده ای که وجودش برکت و سمبل عشق و محبت و وفاداری و وابستگی به خانواده است را که نمی توان شکار کرد.

اما چرا درنا را نماد صلح می دانند؟

درنای کاغذی نماد صلح است . «درنای کاغذی» معروف‌ترین نماد اریگامی است. «ساداکو ساساکی» دختر بچه‌ای ژاپنی بود که در جریان بمباران اتمی هیروشیما توسط نیروی هوایی آمریکا در جنگ جهانی دوم، به‌دلیل تشعشعات اتمی بیمار شد. وقتی او در بیمارستان بستری بود به توصیه‌ی دوستانش شروع به ساخت درناهای کاغذی کرد.

به او گفته شده بود که طبق یک افسانه‌ی ژاپنی، اگر بیماری هزار درنای کاغذی بسازد، شفا می‌یابد. او روی بال‌های درنایش نوشته بود: «من صلح را روی بال تو می‌نویسم تا تو به همه جهان پرواز کنی».

با این حال، ساداکو فقط تا زمان ساخت ۶۴۴ درنا طاقت آورد و در ۱۲ سالگی از دنیا رفت. دوستانش بقیه‌ی درناها را ساختند و هر هزار درنا را با پیکر ساداکو به خاک سپردند.

درنا امروز به نماد صلح تبدیل شده است. هر سال کودکان ژاپنی در سالگرد بمباران اتمی هیروشیما در کنار مجسمه‌ی ساداکو جمع می‌شوند و برای رسیدن دنیا به صلح و آرامش، هزار درنای کاغذی می‌سازند.

در کتاب باشگاه پنج صبحی ها از رابین شارما دو جمله خواندم و یاد دایی جان افتادم.

جمله هایی که خواندم تاثیر زیادی روی رفتارهای روزانه من داشت. هربار که مطلبی را می نویسم یا می خوان به این فکر می کنم که آیا این زندگی همیشگی است. چرا گاهی چنان در بودن غرق می شویم که عدم را فراموش می کنیم؟

چرا مرگ یادمان می رود و فکر می کنیم فناناپذیر هستیم. چرا بلد نیستیم از لحظه هایمان استفاده کنیم؟

و این دو جمله تاثیر گذار که مرا به یاد دایی جان انداخت عبارت بودند از:

اغلب مردم طوری زندگی می کنند که انگار مقدر است عمری پایان ناپذیر داشته باشند، هرگز به ذهنشان نمی رسد که روزی عمرشان تمام می شود. هرگز به این فکر نمی کنند که چند سال از زندگی شان گذشته است. طوری با زمان برخورد می کنند که انگار کیفیتی همیشگیست. در حالی که هر روز می تواند پایان عمرشان باشد. 

برگرفته از گفته های سنکا(فیلسوف)

تراژدی بزرگ  در باره ما انسان ها این است که زندگی را به تعویق می اندازیم. ما در رویای یک باغ پر از گل به سر می بریم، اما به رزهایی که پشت پنجره اتاقمان باز شده اند، توجهی نداریم.

دیل کارنگی

دایی جان که بود؟

بیست  اردیبهشت ۱۴۰۰ بود که برای همیشه از میانمان رفت. تاریخ تولدها را سعی می کنم به خاطر بسپارم اما تاریخ رفتن ها را نه. اما دایی جان درست روز تولدم از دنیا رفت پس برای همیشه آن را به یاد می سپارم.

دایی جان از آن آدم هایی بود که زندگیش همیشه از کیفیت برخوردار بود. چه آن روزها که جوان بود و از ثروت بهره کمی داشت اما تنش سلامت بود. و چه روزهایی که ثروتمند اما در بستر بیماری بود. هیچ وقت شادی اش را به تعویق نمی انداخت. مهربانی با دیگران در الویت برنامه هایش بود. کودک که بودیم هربار که به دیدنمان می­آمد برایمان هدیه ای می آورد. هنوز هم آن مداد شمعی ها، ساعت و کیفی که برایم آورده بود بهترین هدیه های زندگی ام به شمار می روند. دایی جان سفر زیاد می رفت. هر بار که سفر می رفت سوغاتی هرچند کوچک برایمان می آورد و هربار که به خانه شان می رفتیم آنقدر نشاط داشت که تمام غم هایمان یادمان می رفت. همیشه ظرفی را پیدا می کرد و روی آن ضرب می گرفت و بچه های کوچک را با رقصیدن سر شوق می آورد. خانه دایی جان برای بچه ها دقیقا شهربازی بود که دایی خودش مسئول آن بود.  دایی مذهبی هم بود. روز تولد امام عصر که می شد جشنی در کوچه شان به پا می کرد. کوچه را فرش می کرد و بچه های کوچک قرآن می خواندند و مولودی خوانده می شد. آخر سر هم برگه هایی را میان همه پخش می کرد و به قید قرعه به همه اهل محل کادو می داد. قرعه بود اما هیچ کسی بدون کادو از آن خانه بیرون نمی رفت. دایی جان ما پنج شنبه ها هم مراسم قرآن خوانی را برگزار می کرد. سه شنبه ها راهی مسجد جمکران می شد و هر بار هم یک مسافر که دلش می خواست به جمع کران برود ولی امکانش را نداشت را با خودش همراه می کرد.

دایی اهل ورزش هم بود. جمعه ها بساط کوه و کله پاچه اش به راه بود. و دو روز در هفته هم با دوستان و اشنایان به فوتبال و شنا می گذراند. دایی زندگی کرد. تمام لحظات زندگیش را با لذت زندگی کرد. این اواخر که بیمار شده بود، دردش را پنهان می کرد. در عوض قلبش، نگاهش را که پر از مهر بود، نثارمان می کرد. مهر او در وجود تمام کسانی که می شناختند ماندگار شد اما باید می نوشتم تا برای آنها که نمی شناختندش هم ماندگار شود. دایی جان از آن با ایمان های واقعی بود. همه چیزش بجا بود. دلی را نمی شکست و همیشه به فکر رساندن دل ها به یکدیگر بود.

اندوه این روزهای من فقط و فقط ندیدن مردیست که یکپارچه مهر بود و عشق. اندوهم را پنهان می کنم تا دردی بر دردهای دیگران نشوم. اما در تنهایی و در خلوت پر از حسرت می شوم. حسرت ندیدنش. حسرت نبودنش. حسرت لبخندی که دیگر نیست.

کاش همه ما می دانستیم که این زندگی ابدی نیست. با اینکه می دانیم اما یادمان می رود. عمرمان را به بطالت می گذارنیم. بعضی از ما آنقدر در طول عمر خود بیهوده زندگی می کنیم که وقتی می رویم هیچ کسی بر سر مزارمان اشک نمی ریزد اگر هم اشک بریزد چند روز بعد یادش می رود. اما آنهایی که پر از شور و نشاط و زندگی هستند، آنهایی که عشق را نثار عالم می کنند وآنهایی که شاهکار زندگی خودشان هستند برای همیشه در قلب ها می مانند.

دایی جان زندگی را زندگی کرد.

نوشته شده توسط لیلا علی قلی زاده