۴۵ کهن الگوی شخصیت- قسمت پنجم- آتنا
در بخش چهارم از بررسی کهن الگوهای شخصیت به بررسی کهن الگوی آتنا می‌پردازیم.
آتنا- دختر بابا
زئوس، آتنا را از پیشانی خود به دنیا آورد. هنگامی که زئوس از درد پیشانی خود به هفائستوس شکایت کرد، هفائستوس پیشانی زئوس را با تبری بزرگ شکافت و آتنا در حالی که با لباس جنگ و غرق اسلحه بود، از پیشانی زئوس بیرون جست. با وجود این که آتنا از نظر عقل و خرد با زئوس برابر بود؛ اما هرگز بر او برتری نیافت و به همین دلیل فرزند مورد علاقه زئوس شد؛ به طوری که تنها او اجازه بازی با آذرخش پدر را داشت و همین موجب حسادت دیگر فرزندان زئوس شد. آتنا دختری است که بر همهٔ فرزندان پدرش برتری یافت و زئوس او را بیش از دیگر فرزندانش دوست داشت. او ایزدبانوی جنگ، صنعت، هنرها و پیشه‌ها است.
ویژگی‌های آتنا
آتنا منطقی، باهوش، مدافعی قدرتمند، متفکری راهبردی، برنامه‌ریز درجه اول در جنگ‌ها، صلح جویی قدرتمند و همتای زئوس از نظر عقل و هوش بود.
او به عنوان الهه‌ای خردمند، ایزدبانوی شعر، موسیقی و ادبیات نیز محسوب می‌گردد. او عاشق مطالعه و دانستن است. زندگی شهری را به زندگی روستایی ترجیح می‌دهد. با اینکه از لحاظ قدرت با شیرزن با آرتیمس برابر است. اما عقل و خردش به او اجازه نشان دادن احساساتش را نمی‌دهد. بر خلاف آرتیمس از طبیعت بکر و دست نخورده متنفر است.
ارتباط او با حکمت و فلسفه بیش از شعر و موسیقی می‌باشد؛ زیرا او ایزد بانوی عقل و خرد است. آتنا ایزدبانوی صلح نیز به‌شمار می‌آید. این الهه المپی فرمانروای جنگ و طوفان نیز بود. آتنا قوی، خونسرد و خویشتن‌دار و با نظم است.
شیک پوش است و به ظاهر خود اهمیت می‌دهد. حتی اگر در خانه تنها باشد.
با خواندن زندگی‌نامه نمونه‌های تاریخی کهن الگوی آتنا، با این الگوی شخصیت بیشتر آشنا می‌شوید. در بخش بعد چند نمونه مشهور از این کهن الگو آورده شده است.
نمونه‌های تاریخی آتنا
یکی از نمونه‌های تاریخی برای کهن الگوی آتنا، آرتمیس یکم، ملکه هالیکارناس در ساتراپی کاریا و فرماندهٔ بخشی از نیروی دریایی ایران در دومین تهاجم ایرانیان به یونان در زمان لشکرکشی خشایارشاه شاهنشاه هخامنشی، در ۴۸۰ پیش از میلاد به یونان بود. این زن در نبردها دوشادوش خشایار شاه بود و از هیچ چیزی نمی‌ترسید و در بسیاری از مواقع با هوش و فراست بالایی که داشت به خشایارشاه مشاوره‌های خوبی در نبرد ارائه می‌داد.
یکی دیگر از شخصیت‌های تاریخی برای این کهن الگو، کاترین دوم یا همان کاترین کبیر امپراتریس روسیه بود که در زمان او روسیه از قدرتی عظیم برخوردار بود و اصلاحات زیادی انجام داد.
برای شناخت این کهن الگو علاوه بر ویژگی‌هایی که دارد، باید به چیزهایی که به آن‌ها بها می‌دهد و چیزهایی که باعث ترس و وحشتش می‌شود، آگاهی داشت. با توجه به ویژگی‌های آتنا در قسمت‌های بعد به این موارد می‌پردازیم.
دختر بابا به چه چیزهایی اهمیت می‌دهد؟
او از اینکه ضعیف به نظر برسد، بیزار است. بنابراین به جنس قوی‌تر، یعنی مردان اهمیت می‌دهد و سعی می‌کند در ردیف مردان قدرتمند قرار بگیرد.
برنده شدن در رقابت مخصوصاً رقیابت‌های تیمی برای او اهمیت فراوانی دارد.
نحوه نگرش مردان برای او اهمیت فراوانی دارد.
به دانستن و فهمیدن و مطالعه بسیار علاقه مند است.
دختر بابا از چه چیزهایی هراس دارد؟
از دوستی با سایر زنان‌ها به خاطر ترس از آشکار شدن، جنبه‌های زنانه‌اش بیزار است.
همچنین از اینکه در نبردها شکست بخورد، هراس دارد.
اگر مردان نسبت به او نظر خوبی نداشته باشند یا به او خیانت کنند، هراسان می‌شود.
از زندگی در طبیعت بکر هراس دارد.
سفر داستانی و بسط قوس شخصیت
در هر سفر داستانی، شخصیت اصلی باید چیزهای زیادی را یاد بگیرد. کهن الگوی آتنا هم اگر بر شخصیت داستانی ما غالب شود، باید چیزهای زیادی را یاد بگیرد. بسته به اینکه چه موانعی در داستان بر سر راه او قرار دارد، او باید چیزهایی را بیاموزد.
کهن الگوهایی که می‌توانند در این مسیر به او کمک کنند و باعث رشد شخصیتی او شوند، عبارت‌اند از:
کهن الگوی هنرمند، گمراه کننده، ویران‌گر، زن تحقیر شده و بانوی گیس سفید
کهن الگوی زیرآب زن
دختر بابا در وجه خبیثانه و منفی خود تبدیل به کهن الگوی، زیرآب زن می‌شود.
زمانی وجه شرور کهن الگوی آتنا خودش را نشان می‌دهد که کسی به او خیانت کرده باشد. در این حالت او برای رسیدن به اهداف خودش از له کردن و گذشتن از دیگران ابایی ندارد. او به موجودی بی وفا و خیانت کار تبدیل می‌شود. حتی ممکن است از وجه ظریف و زنانه‌اش استفاده کند تا مردها را به دام خود بیندازد تا بتواند از آن‌ها انتقام بگیرد.
تمرین:
سعی کنید با خواندن و تحقیق در مورد نمونه‌های کهن الگوی آتنا در کتاب‌هایی مثل رام کردن زن سرکش، مکبث، هیاهوی بسیار برای هیچ، این کهن الگو را بیشتر بشناسید و شخصیتی بر اساس ویژگی‌های این کهن الگو خلق کنید.
نوشته شده توسط لیلا علی قلی زاده